Voorzitter,
Dit zijn de laatste algemene beschouwingen van deze bestuursperiode – een verlengde periode, die voor ons als fractie van de ChristenUnie niet per se als langer heeft gevoeld. We kijken met dankbaarheid terug op wat we samen hebben bereikt. Als jonge herindelingsgemeente hebben we veel tot stand gebracht: er is geharmoniseerd, ontwikkeld, geïnitieerd, geparticipeerd, besloten en bestuurd. We willen onze waardering uitspreken voor de samenwerking tussen raad, college, griffie en ambtelijke organisatie. Dank aan iedereen die hieraan heeft bijgedragen.

Financieel kader en beleidsarme nota
De kadernota 2026 laat, net als vorig jaar, een groot aantal financiële mutaties zien. Deze mutaties brengen ons per saldo weer in lijn met de begroting 2025. Het betreft grotendeels technische aanpassingen; beleidsmatig is deze kadernota beperkt van aard. Dat is begrijpelijk in het licht van de komende verkiezingen en in het licht van het lopende bezuinigingsprogramma Eemsdelta in Balans, maar het vraagt wat ons betreft wel om alertheid op de uitvoering van bestaand beleid.
Over Eemsdelta in Balans gesproken; het stemt mijn fractie gerust en tevreden hoe dit programma loopt. Dat geeft vertrouwen voor het vervolg en de komende jaren. 

Zorgelijke ontwikkeling in de jeugdzorg
Een belangrijk aandachtspunt blijft de jeugdzorg. We zien een forse stijging in de kosten: onder andere bijna 1,3 miljoen euro extra voor 72 cliënten, gemiddeld bijna € 18.000 per jongere. Deze cijfers baren ons zorgen. Natuurlijk zijn we gebonden aan de Jeugdwet en nemen we elke zorgvraag serieus. Maar we moeten ook durven kijken naar de oorzaken van deze groei. Wat ons betreft ligt de sleutel in preventie. Niet primair vanwege de kosten, maar vanwege het welzijn en de mentale gezondheid van onze jongeren. Investeren in vroegsignalering, samenwerking met scholen, sportverenigingen en wijkteams is essentieel om te voorkomen dat jongeren vastlopen.

Aardbevingsproblematiek: nog steeds geen verleden tijd
Zoals ieder jaar staan we ook nu stil bij het aardbevingsdossier. Zolang niet al onze inwoners in een veilig huis wonen en de versterking is afgerond, blijven wij dit onderwerp agenderen. We spreken onze waardering uit voor iedereen die zich inzet voor dit weerbarstige dossier. Ook wij blijven ons inzetten, dankzij onze korte lijnen met de Tweede Kamerfractie van de ChristenUnie hebben we input kunnen leveren op een aangenomen motie die gericht is op snellere versterking en betere kwaliteit van de opgeleverde woningen. Toch horen we nog te vaak dat inwoners rechtszaken moeten aanspannen om hun recht te halen. Dat is onacceptabel. De aanbevelingen van de parlementaire enquêtecommissie zouden inmiddels leidend moeten zijn. Menselijker, milder en makkelijker – daar is nog veel winst te behalen.

Veiligheid en zichtbaarheid in de wijken
Veiligheid is voor ons een basisvoorwaarde voor een leefbare gemeente. We zijn dan ook blij met de extra middelen voor de aanstelling van twee boa’s (buitengewoon opsporingsambtenaar). Dit biedt ruimte om beter te reageren op meldingen van inwoners. We pleiten ervoor dat boa’s zichtbaar en benaderbaar zijn in alle wijken en dorpen. Dat versterkt het veiligheidsgevoel en het vertrouwen in de overheid. 

Investeren in gezonde mobiliteit
De ChristenUnie hecht veel waarde aan goed onderhouden infrastructuur, met speciale aandacht voor fiets- en wandelpaden. Deze dragen bij aan de fysieke en mentale gezondheid van onze inwoners én aan de recreatieve aantrekkelijkheid van onze gemeente. We zijn dan ook tevreden met de investering in het fietspad tussen Appingedam en Garrelsweer. Laten we blijven investeren in duurzame en gezonde mobiliteit. 

Mobiliteit zonder drempels
Over mobiliteit gesproken; sinds een aantal jaar bieden we onze inwoners gratis OV (openbaar vervoer) vanuit het armoedebeleid. Een goede voorziening wat mijn fractie betreft. Het geeft onze inwoners ruimte en mogelijkheden om wat breder te kijken bij bijvoorbeeld het zoeken naar werk. De kosten van openbaar vervoer zijn dan geen belemmering. Met waardering hebben wij gelezen dat uw college gezocht heeft naar een structurele dekking voor deze kosten. Dat lijkt voor de komende jaren gelukt en dat is wat ons betreft een mooi resultaat. Uiteraard kunnen de extra middelen die we voor 2026 beschikbaar stellen op onze instemming rekenen. 

Waardig afscheid: aandacht voor begraafplaatsen
Tot slot willen we stilstaan bij de begraafplaatsen. We hebben hier in de afgelopen jaren vaker aandacht voor gevraagd. We zijn dan ook blij met de extra investering in de voetpaden op de begraafplaatsen. Een waardige en goed onderhouden laatste rustplaats is belangrijk voor nabestaanden en voor de uitstraling van onze gemeente.

Tenslotte voorzitter,
Met deze beschouwingen willen we bijdragen aan een zorgzame, veilige en toekomstgerichte gemeente. We danken iedereen die zich inzet voor Eemsdelta – in het bijzonder de inwoners die zich dagelijks inzetten voor hun buurt, vereniging of gemeenschap. Samen bouwen we verder.
We wensen iedereen daarbij van harte Gods zegen toe. 

Deze bijdrage van Gert Drenth is hier terug te zien en te horen.