Raadsvergadering 12 juli 2023 Kadernota en Jaarrekening

Zoals altijd in de afgelopen jaren beginnen we als ChristenUnie ook deze algemene beschouwingen met het onderwerp “gaswinning” en de gevolgen daarvan voor onze inwoners. Wat het zwaarst is, moet het zwaarst wegen en dat de gaswinning een enorme wissel trekt op onze inwoners....
Algemene Beschouwingen ChristenUnie bij de kadernota 2024.
Aandacht voor wat echt telt.
Zoals altijd in de afgelopen jaren beginnen we als ChristenUnie ook deze algemene beschouwingen met het onderwerp “gaswinning” en de gevolgen daarvan voor onze inwoners. Wat het zwaarst is, moet het zwaarst wegen en dat de gaswinning een enorme wissel trekt op onze inwoners, maar ook op raad, college en de medewerkers staat vast. Vorig jaar was het jaar van de Parlementaire Enquête Gaswinning Groningen en in februari van dit jaar is het langverwachte rapport gepresenteerd. Tweeduizend pagina’s vol snoeiharde conclusies over de gevolgen van de gaswinning, het negeren van de veiligheid van Groningers en de enorme puinhoop die onze overheid vervolgens gemaakt heeft van de schadeafhandeling en de versterking. We hebben altijd gelijk gehad en ons gevoel heeft ons niet bedrogen, het ging om enorme geldelijke belangen boven veiligheid van mensen.
Er zijn door de regering beloftes gedaan voor de toekomst, maar eerst zien en dan geloven is het credo in Groningen, helemaal na de val van de regering.
Ondertussen gaat de versterking door en daarvan beginnen de resultaten toch duidelijk te worden in onze gemeente. We zien nieuwe huizen, gebouwen, scholen en straks zijn de zorggebouwen aan de beurt. Totaal veranderende wijken en dorpen zijn het gevolg. Dat doet wat met mensen, het oude verdwijnt en het nieuwe voelt nog lang niet vertrouwd. De verschillen in aanpak zorgen voor een niet te accepteren ongelijkheid en daar moet aan gewerkt worden. Deze ramp in slow motion is nog lang niet voorbij.
Tussen de beloftes van de regering staat ook de verdubbeling van de N33 en dat is nodig voor de bereikbaarheid van ons gebied en onze industrie. Er zijn veel vacatures waar geen mensen voor gevonden worden en naast doelgerichte opleidingen gaat een goede bereikbaarheid helpen. Wat hierbij ook een belangrijke rol speelt is het woningaanbod. Aantrekkelijke woningen zorgen er voor dat mensen naar dit gebied komen om te wonen en te werken. Naast betaalbare koopwoningen zijn voldoende sociale huurwoningen en woningen voor jongeren heel belangrijk.
Een goede mix van woningen voor alle doelgroepen en leeftijden zorgt voor aantrekkelijke wijken waar het goed wonen is voor alle generaties. Daarbij is de invulling van de woonomgeving van groot belang. Mooie groene en leefbare wijken met ruimte voor ontmoeting en recreatie.
Al vele jaren pleiten we als ChristenUnie voor voldoende en veilige fiets- en voetpaden. Het nieuwe gecombineerde voet- fietspad aan de Jachtlaan in Delfzijl moet echt zo snel mogelijk doorgetrokken worden naar de Campus in Appingedam en dat geldt ook voor het fietspad vanaf Loppersum. Onderhoud van de bestaande routes is ook heel belangrijk. Borden en verlichting moeten in orde zijn.
We zijn echt heel enthousiast over de nieuwe campus. Het ziet er prachtig uit en als de omgeving verder ingevuld wordt, na de sloop van de oude scholen, is het een geheel om trots op te zijn. Dankzij een flink bedrag van de provincie is er weer een nieuw onderdeel toegevoegd namelijk De Koppelplaats, waar iedereen zijn of haar technische talenten kan ontdekken en ontwikkelen. Het nog te ontwikkelen USPA ( Urban Sport Park Appingedam ) zal een trekpleister en ontmoetingsplaats van formaat voor onze jeugd worden.
Als we alle berichten lezen dan gaat het niet goed met een deel van onze jeugd. De coronaperiode heeft bij velen diepe sporen nagelaten en het is heel belangrijk dat we daar aandacht aan besteden en onze jeugdzorg goed op orde hebben. In de praktijk zien we lange wachtlijsten en in het nieuws regelmatig verhalen over ontspoorde jeugdgroepen. Wanneer worden we bijgepraat over de resultaten van de maatregelen die we ingezet hebben op dit terrein?
Het rapport “Ondermijning in de Ommelanden” heeft keihard aan het licht gebracht welke risico’s er in onze gemeente zijn op het gebied van ondermijning en georganiseerde misdaad. Er zal stevig moeten worden ingegrepen om te voorkomen dat met name onze jeugd in het criminele circuit terecht komt. Voorlichting is van levensbelang om dit te voorkomen en zwaar ingrijpen als het al mis is. Hiervoor is extra inzet dus extra capaciteit nodig van de politie en van jongerenwerkers.
De oorlog in Oekraïne heeft ook in ons land en voor onze inwoners gevolgen. De prijzen van brandstof, energie, bouwmaterialen en levensmiddelen rijzen extreem de pan uit en worden door iedereen in de portemonnee gevoeld. Als de vaste lasten dit soort prijsstijgingen laten zien is het voor veel huishoudens financieel niet meer vol te houden. Het is goed dat de overheid maatregelen heeft genomen om te ondersteunen, maar het is niet genoeg. Haast iedereen moet de broekriem aanhalen en het einde is nog niet in zicht. Als gemeente moeten we een vangnet zijn voor inwoners die onderuit gaan en het niet meer redden.
De kansshop is een mooi initiatief om te ondersteunen en moet goed toegankelijk zijn en alom bekend. Daar is nog werk te doen.
Ons doel is dat de inwoners van Eemsdelta op alle staatjes net zo goed scoren als de rest van Nederland en iets hoger mag natuurlijk ook. Voor die groei van wat we “Brede Welvaart” noemen komt er veel geld onder de naam “ereschuld” de komende jaren naar onze provincie. Niet zoveel als we gevraagd hebben, maar genoeg om een begin te maken met het werken aan deze groei op alle fronten. We moeten als gemeente alert zijn op deze geldstromen en goed monitoren of ze inderdaad op de goede manier en voor de goede doelen worden ingezet. Dat wordt een behoorlijke uitdaging naar onze mening, waarbij het belangrijk is om de regie te houden.
Door de sloop/nieuwbouw zijn en worden in onze gemeente al veel huizen en gebouwen duurzaam en gasloos gebouwd. Voor iedereen moet een duurzaam huis bereikbaar zijn en dat is wat de ChristenUnie betreft ook een doel dat bereikt kan worden door de inzet van de ereschuld gelden. Energiecoöperaties kunnen daarbij een belangrijke rol hebben. Oude gaslocaties vinden wij een goede plek voor kleinschalige zonneparken die stroom leveren aan huishoudens, de stroomkabel ligt er immers al.
In het kader van duurzaamheid en zorg voor Gods schepping hebben we als ChristenUnie een drietal moties ingediend waarmee we onze inwoners willen stimuleren om nog bewuster om te gaan met drinkwater, groenafval en statiegeldflesjes en blikjes. (een aantal moties zijn aangehouden in verband met de plannen rond het Groenbeleid)
Aan bijna het einde van deze Algemene Beschouwingen van de ChristenUnie willen we het nog even over de Kadernota hebben en het meerjarenperspectief. Er is veel geld uitgegeven aan de stijging van de loonkosten, de prijsindexatie en de deelname aan de Gemeenschappelijke Regelingen. Wij denken niet dat alle voorgenomen bezuinigingen van Eemsdelta in Balans gehaald gaan worden. De energiecrisis is nog niet voorbij en de Algemene Uitkering van de overheid richting gemeenten gaat drastisch naar beneden na 2025 kortom de toekomst is erg onzeker.
Het begrotingsoverschot van vorig jaar is gebruikt voor bestemmingen waar we ons als ChristenUnie goed in kunnen vinden. De jaren 2024 en 2025 zien er nog goed uit op dit moment, maar daarna ontstaan enorme tekorten. Het inleveren van een niet sluitende meerjarenbegroting kan een statement zijn, maar wij geloven niet dat onze toezichthouder dit gaat accepteren. Voor financiële hulp alleen maar naar de overheid kijken lijkt ons, zeker nu het kabinet is gevallen, niet genoeg.
“Er staat in Den Haag helaas geen pinapparaat voor gemeenten” zoals ons raadslid Gert Drenth al heeft opgemerkt in een interview bij Omroep Eemsdelta. We leven in onzekere tijden kunnen we wel stellen. Er zijn grote maatschappelijke problemen die opgelost moeten worden, er is een oorlog gaande dichtbij en de klimaatverandering vraagt iets van ons allemaal. En dan ook nog een regering die gevallen is en nieuwe verkiezingen in het vooruitzicht. Genoeg redenen om ons zorgen te maken over de nabije toekomst.
De ChristenUnie is een partij die gelooft dat God deze wereld in Zijn hand houdt, maar ook dat er wat van ons gevraagd wordt en we als mensen onze verantwoordelijkheid moeten nemen. Bidden en werken dus, ook in de komende onzekere tijden.
Wij willen eindigen met een compliment en grote dank aan college, mederaadsleden, het ambtenarenapparaat en niet te vergeten onze onovertroffen griffie voor de samenwerking in de afgelopen periode. We willen jullie allemaal een goede vakantieperiode toewensen, voor onze scheidende wethouder een wel heel lange vakantieperiode, en Gods Zegen zowel privé als in het werk.
Deze bijdrage van Ina Schenkel-Zandvoort, fractievoorzitter ChristenUnie Eemsdelta is hier terug te zien en te luisteren.