Raadsvergadering 21 december 2022 Bijzondere status graven Molukse KNIL veteranen en hun partners

donderdag 22 december 2022 20:50

Daarom is het nu zeer gepast om een bijzondere status te geven aan de graven van de Molukse KNIL-veteranen en hun partners in onze gemeente. Diep Respect voor wat ze gedaan hebben! Dit kunnen we als gemeente Eemsdelta op z'n minste doen!

Dankuwel voorzitter,

Op 21 maart 1951 komen de eerste schepen met Molukkers aan in Rotterdam. Op deze schepen zaten 3578 militairen die onder de Nederlandse vlag hebben gevochten inclusief hun gezinnen. Ze waren niet meer veilig in hun geboorteland en zouden tijdelijk naar Nederland komen vanwege de politieke situatie na de Indonesische onafhankelijkheid. Ze konden niet meer op de Molukken blijven en ook niet op Papoea. Een keuze was er niet om naar Nederland te gaan. En daarom gingen met tegenzin.

Ze leefden in Nederland eerst in kampen en daarna werden er wijken in heel Nederland ingericht om de Molukse gemeenschap te laten huisvesten. Maar een kort verblijf werd het een lang verblijf. Ze konden niet weer terug. Nu wonen er ongeveer 70.000 Molukkers in Nedeland. De KNIL veteranen en hun partners werden in onze omgeving o.a ondergebracht in de Carel Coenraadpolder, ook wel bekend als Ambonezenbosje. In totaal kwamen er 550 Molukse KNIL militairen met hun gezinnen in de provincie Groningen wonen. Ik heb zelfs gelezen en gehoord dat er Molukkers die in de Coenraadpolder zijn geboren werden vernoemd naar hun geboorteplaats. Met de voornamen: Wilhelmus Carel Coenraad (Ampak).(1954).Dat is zeer bijzonder en het zegt iets over de betrokkenheid van Molukkers naar ons als Nederlanders, vind ik.

De Molukkers hebben zich daarna onder andere gevestigd in Appingedam en in Farmsum. Ze maakten de omgeving geheel hun eigen en ze hielpen elkaar allemaal, als één grote familie. Sommige waren uiteindelijk zo goed ingeburgerd dat zonder enige moeite de Groningse taal spraken. En ik kan u vertellen , die is beter als die van mij terwijl ik wel in de provincie Groningen ben geboren. De Adamistraat (A Da Mi straat) in Appingedam was de eerste Molukse wijk in Nederland. Deze straat bestaat gelukkig nog wel, maar deze is ook door de versterkingsopgave al een tijdje geleden totaal veranderd.

Er zijn nu nog zo'n tien Molukse KNIL-veteranen in leven in Nederland. De meeste KNIL militairen hebben veel pijn en trauma's overgehouden van de situatie waarin zijn beland waren. En namen deze trauma's ook mee in hun graf in Nederland. Ze waren geboren onder de Klapperboom ( palmboom waar kokosnoten aan groeien) en werden nu in de Groningse Kleibodem begraven op onze begraafplaatsen Rusthof,Stilleweer, Delfzijl en Farmsum Centrum. Natuurlijk wilde men begraven worden waar men geboren was. Dus niet in de provincie Groningen of in een andere plaats in Nederland.

Alles wat ze voor Nederland hadden gedaan werd niet direct gezien. Na heel wat jaren later heeft onze koning op 10 maart 2020 excuses aangeboden voor het excessieve geweld van de Nederlanders in die jaren. Daarom is het nu zeer gepast om een bijzondere status te geven aan de graven van de Molukse KNIL-veteranen en hun partners in onze gemeente. Diep Respect voor wat ze gedaan hebben!!! Dit kunnen we als gemeente Eemsdelta op z'n minste doen!!!

Tenslotte.
Met dat diepe respect wordt op 21 maart 2023 een ceremonieel overdrachtsmoment gehouden in onze gemeente. Dit is een zeer gepaste dag, precies 72 jaar nadat de eerste schepen binnen kwamen in Rotterdam. De dag waarmee ik mijn bijdrage mee begon, 21 maart. Deze vaak vergeten militairen horen na mijn inziens ook bij de 4 mei gedenking. Het waren namelijk ook Nederlandse onderdanen. Aangezien dat er door Nederland op 27 december 1949 werd erkent dat dat ! het moment was waarop Indonesië onafhankelijk werd van Nederland. (Overdracht van soevereiniteit aan Indonesië. En deze oorlog tussen 21 juli 1947, de eerste politionele actie en de tweede politionele actie op 5 januari 1949. En dat was voor december 1949.

Opdat we dat ook niet vergeten.!

Tot zover.

Deze bijdrage is van Harold Kol raadslid ChristenUnie en is hier terug te luisteren en te zien. (00:33:06 - 00:37:35)
Op de foto links wethouder Meindert Joostens die het hele proces in gang heeft gezet. Daarnaast twee KNIL-veteranen en rechts wethouder Annalies Usmany.
De gemeenteraad van Eemsdelta heeft dit raadsvoorstel unaniem aanvaard!