Algemene Beschouwingen van de ChristenUnie bij de Kadernota van 2023.
Het eerste volle jaar van de gemeente Eemsdelta zit er op. Er is al veel werk verricht om te komen tot geharmoniseerd beleid, maar het is nog niet af. De Algemene uitkering voor de komende jaren pakt fors hoger uit dan verwacht, maar in 2026 gaat de opschalingskorting in en wordt de uitkering weer behoorlijk minder. Er is nu gelukkig ruimte voor financieel perspectief en dat is nodig ook voor het realiseren van onontkoombare, onvermijdbare en on uitstelbare mutaties.Er is gelukkig ook weer wat ruimte voor nieuw beleid in de komende jaren.
We gaan wat dieper in op de grote onderwerpen die spelen.

Aardbevingen de baas.
Er is een begin gemaakt met de verhoren bij de parlementaire enquête gaswinning en de verhalen tot nu toe zijn schrijnend en heftig. Na tien jaar aardbevingen met heel veel schades tot gevolg blijken vooral veel complexe schadegevallen niet opgelost en verzanden mensen in rechtszaken met de overheid. Veel mensen weten nog steeds niet of hun huis wel veilig is.
De versterkingsopgave die in onze gemeente heel groot is komt langzaam op gang en vraagt veel van het geduld van onze inwoners. De toenemende ongelijkheid door het bijstellen van de norm en de introductie van de vlekkenkaart zorgt voor spanningen in wijken en veel stress. Uit onderzoeken blijkt dat deze situatie van invloed is op de gezondheid  van de mensen in het aardbevingsgebied. Ook de vele berichten over meer gaswinning vanwege de oorlog in Oekraïne hebben grote invloed. De enorme impact lijkt maar niet door te dringen in Den Haag.

Meer mensen aan de slag.
Onze gemeente heeft aantrekkingskracht op nieuwe bedrijven zo blijkt. Ook hebben veel mensen een baan gevonden in de afgelopen tijd. Toch sluiten de opleidingen nog steeds niet goed aan op de banen en daar zien wij een belangrijke taak voor de nieuwe campus Eemsdelta. Door intensief samen te werken met werkgevers moet daar een slag gemaakt kunnen worden middels beroepsgerichte opleidingen en het aanbieden van goede stageplekken. Geeft onze gemeente hierin zelf het goede voorbeeld? 

Voorbereid op minder mensen en het binden van jongeren.
We wilden hier opmerken dat de krimp is gekeerd, maar we lezen in de media dat in onze gemeente de komende jaren de krimp het grootst zal zijn. Daar kunnen we ons niet zomaar bij neerleggen. We moeten haast maken met het uitvoeren van onze Woonvisie en een veilige en aantrekkelijke woonomgeving aanbieden met uitdagende en complete voorzieningen dichtbij.
Een uitbreiding van het aantal BOA’s steunen wij, maar we willen ze graag wat meer op straat zien.
Starterswoningen en passend werk moet jongeren overhalen om te blijven en gezinnen om te komen. Verder vinden wij het belangrijk dat de leefbaarheid en saamhorigheid in de dorpen en wijken blijft bestaan en daarom vinden wij wijk- en dorpscentra heel belangrijk en daar moet ondersteuning voor blijven.

Toekomstbestendige zorg en ondersteuning.
Voor de ChristenUnie is het belangrijk dat iedereen mee kan doen in de maatschappij. Door een passende baan, vrijwilligerswerk of gewoon door te zorgen voor het gezin of als mantelzorger voor een dierbare. Daarbij willen wij dat mensen begeleiding en ondersteuning krijgen waar nodig. Voor mensen in armoede moet de gemeente een vangnet zijn, zeker nu, met de hoge kosten voor energie en levensonderhoud. In de komende jaren zal het aantal ouderen in onze gemeente toenemen en daarmee ook de behoefte aan passende zorg. Door de versterkingsopgave hebben we straks in Eemsdelta de meest moderne zorggebouwen. 

De ChristenUnie wil inzetten op preventief jeugdbeleid om onze jongeren vast te houden en weerbaar te maken zodat ze veilig opgroeien. Uit een onderzoek naar de kans op het belanden in de drugscriminaliteit blijkt dat in onze gemeente jongeren door armoede en achterstanden een groter risico lopen. Middels een motie willen wij het college oproepen om deelnemer te worden van “Meld misdaad anoniem”. Zo krijgt de gemeente informatie die kan leiden tot meer preventie. De kosten zijn laag en de impact kan heel groot zijn. Verder zou bureau HALT een grotere rol moeten spelen, bijvoorbeeld op de scholen.
Hulp aan mensen in armoede en een humane opvang van vluchtelingen, ook als het moeilijk wordt, is voor de ChristenUnie een principe kwestie passend bij de oproep uit de Bijbel om zorg te dragen voor mensen in nood. (Matheus 25 vers 35)

Verduurzamen van de energiebehoefte.
We willen van het gas af en wel zo snel mogelijk en investeren daarom in het adviseren en stimuleren van woningeigenaren om hun woning te verduurzamen. Van de ChristenUnie mag daar wel een tandje bij. De diverse pilots op het gebied van warmtenetten en zonnedorpen juichen wij toe. Het is goed om daarbij de samenwerking te zoeken met de plaatselijke energiecoöperaties. Zo laten we onze inwoners volop meedenken en mee ontwikkelen.
Door de enorme stijging van de energiekosten komt een deel van onze inwoners in financiële problemen. Naast het uitdelen van energiebesparende middelen en voorlichting over energiebesparing is het goed om de 800 euro bijdrage beschikbaar te stellen voor iedereen die in financiële problemen komt hierdoor. Het blijft helaas een druppel op een gloeiende plaat, maar wij dienen de motie Energiearmoede hierover mee in.
We roepen woningbouwcoöperaties op om haast te maken met het verduurzamen van sociale huurwoningen..

Recreatie en toerisme, kunst en cultuur.
Onze regio heeft veel om trots op te zijn en om bezoekers te verrassen.
Het nieuwe strand heeft de potentie om een trekker van formaat te worden. We juichen nieuwe ontwikkelingen toe, te beginnen met meer parkeerruimte in de omgeving. Het is belangrijk om initiatiefnemers uiteraard binnen de gestelde  kaders, ruimte te geven om hun ideeën uit te werken. 
Verder zijn goede wandel- fiets- en vaarroutes en een duidelijke bewegwijzering belangrijk. Uitbreiding van de bestaande camperplaatsen zorgt voor meer bezoekers die ook wat langer blijven. Ondersteuning van musea is mooi nieuw beleid.
De nieuwbouw van ons kunst en cultuur centrum de Molenberg laat helaas op zich wachten, een dergelijk centrum is onmisbaar als onderdeel van een aantrekkelijk woonklimaat..

Bestuurscultuur.
Wij willen een gemeente zijn waar de overheid dichtbij en benaderbaar is. Als raad doen we aan werkbezoeken en er zijn gebiedsregisseurs en dorps- en wijkwethouders. Verder wordt er gewerkt aan een visie op participatie. We hebben het er vaak over, maar in de praktijk laat participatie vaak te wensen over en worden onze inwoners te laat meegenomen in de plannen.

Beheer openbare ruimte.
Opnieuw willen we pleiten voor kwaliteitsverbetering van de fiets- en voetpaden. Ze worden steeds intensiever gebruikt voor woon- werk- en schoolverkeer. Om verstening van tuinen tegen te gaan dient de ChristenUnie een motie in waarin ze oproept om meer te doen met de ideeën van Stichting Steenbreek om stenen in te leveren voor groen. (de motie is teruggetrokken omdat de wethouder de toezegging heeft gedaan dat dit meegenomen wordt in het huidige beleid en de plannen.) We zijn benieuwd naar de uitwerking. Het voor onze gemeente zo belangrijke beleidsplan groen en het beleidsplan begraafplaatsen moeten echt naar voren gehaald worden naar onze mening.

Eemsdelta in balans.
De ChristenUnie wil echt meer inhoudelijke rapportage over de stavaza van Eemsdelta in Balans. Per bezuinigingsmaatregel: wat is gedaan, wat heeft het opgeleverd financieel en wat doen we daardoor niet meer of minder of anders en  raakt de bezuiniging onze inwoners.Volgens benchmark Beerenschot heeft onze gemeente veel te weinig fte’s (lees: minder mensen in dienst) gespiegeld aan andere vergelijkbare gemeentes, vandaar de vele uitbreidingen van fte’s op bepaalde afdelingen die we in de kadernota kunnen lezen.Sommige vacatures moeten zo snel mogelijk worden ingevuld om verdere vertragingen in het beleid te voorkomen. Dan wordt er misschien ook wat sneller gereageerd op verzoeken en aanvragen van inwoners. Wij krijgen klachten daarover.
Dat de lumpsumgelden voor de aardbevingsproblematiek doorgaan tot 2028 is logisch. Ook het vanaf 2023 weer indexeren met 2,65 % vinden wij begrijpelijk.
De ChristenUnie ondersteunt ook het voor twee jaar niet verhogen van de OZB (onroerend zaak belasting) boven de jaarlijkse indexatie nu het financieel mogelijk is door de meeropbrengst niet woningen. 

Ten slotte.
Het afgelopen jaar was een heftig jaar voor ons allemaal met eerst nog volop corona en later toch weer wat ruimte om elkaar te ontmoeten. Dit jaar hebben we weer bezoeken kunnen afleggen als raad en op een normale manier kunnen vergaderen en overleggen. Grote complimenten voor ons allemaal en in het bijzonder voor alle ambtenaren die weer veel werk hebben verzet met te weinig mensen zoals nu blijkt.
Hartelijk dank voor het opstellen van alle stukken.

Namens de fractie van de ChristenUnie wil ik jullie allemaal Gods onmisbare Zegen toewensen op jullie werk en jullie leven. 

Deze bijdrage is van Ina Schenkel-Zandvoort en is hier terug te luisteren.

Gekoppelde documenten

	Titel	Bestandsgrootte	MIME-type
	Motie aanmelden bij Meld Misdaad Anoniem.pdf	61,0 kB	application/pdf
	Motie energiearmoede.pdf	92,7 kB	application/pdf